«λογισμοί πτωχοί τω πνεύματι»
αφιερωμένο στις κόρες μου Μαργαρίτα και Κωνσταντίνα
Αγάπη.
Τελευταία λέξη που είπε ο παππούς μου εν ζωή. Ο ίδιος ο Θεός αγάπη εστί, κατά την Αγία Γραφή. Και οι γονείς πρωτύτερα από το Χριστό, μας έδειξαν την αγάπη, το φως της ζωής. Τη θεϊκή αγάπη τη γνωρίσαμε μετά τη γονεϊκή.
Έρωτας και αγάπη. Γνωστά και τόσο άγνωστα πράγματα. Η ορμή του πάθους και η ηρεμία της θέωσης. Η πυρκαγιά και η ζεστασιά που συντηρεί τη ζωή.
Έρωτας δαίμονας, γιος του Πλούτου και της Πείνας, κατά το Σωκράτη; … Καλύτερα όμως, έρωτας άγγελος γιος του Χριστού, που θα μας οδηγήσει στην άγνωστη αγάπη.
Εν αρχή το κρύο και η παγωνιά. Ανάβει η σπίθα του έρωτα από δύο βλέμματα που συναντιούνται, ένας άντρας μία γυναίκα που η ψυχή τους θέλει τόκο εν τω καλό, θέλει ένα απόγονο που θα συνεχίσει την αλυσίδα των προγόνων. Ο απόγονος γεννιέται από τον έρωτα και η αγάπη συντηρεί στα χρόνια και αυξαίνει και μεγαλώνει τον ευγενή καρπό με την προσπάθεια, τη δουλειά, την ασφάλεια, το ενδιαφέρον, τη συμπάθεια, την προσφορά.
Έτσι γεννήθηκε ο κόσμος μας. Μία μεγάλη έκρηξη πριν από δεκαπέντε δισεκατομμύρια χρόνια (δύο που ενώθηκαν), και μέχρι σήμερα ένας όμορφος κόσμος για τη γη μας, και ασφαλώς και για άλλους πλανήτες που δεν γνωρίζουμε… Μια μεγάλη έκρηξη και ένα σύμπαν όπως το ξέρομε. Αλλά έτσι θα γεννήθηκαν και πολλά άλλα παράλληλα σύμπαντα, που δεν χωράει ο νους μας. Ο έρωτας που έδωσε την πρώτη έκρηξη του κόσμου μας. Ίδια πράγματα, όπως ένα ζευγάρι που ερωτεύτηκε και κοιμήθηκε μαζί. Και μετά αρχίζει η ζωή. Η ζωή σαν την αγάπη.
Ετυμολογία της αγάπης
Η αγάπη είναι αιώνια, δεν γεννιέται, δεν πεθαίνει … απλά υπάρχει. Στην επίσημα άγνωστη ετυμολογία της, αντιπαραθέτω την ετυμολογία του άγαν + άπτω, κατά σαν υπερβολική επαφή, υπερβολική τρυφερότητα, πολλά χάδια! Μου αρέσει, με εκφράζει αρκετά αυτή η ετυμολόγηση. Άγαν άπτω, αγάπη … (αλλά ίσως και άγαν ορώ, οπή, οπτικός, αγάπη υπερβολική κοιτάζω κάτι).
Φωτιά είναι η αγάπη. Φωτιά δημιουργική, πλάστρα … Με την τριβή ανάβομε φωτιά, με την επαφή και το χάδι, ξεκινά η αγάπη. Δεν γεννιέται, δεν πεθαίνει η αγάπη, απλά ξεκινά με την επαφή. Στην εποχή μας, την κοινωνία της πληροφορίας, προηγείται η επικοινωνία. Η επικοινωνία είναι η αρχή της αγάπης, μέχρι όμως την αγάπη απαιτούνται θυσίες. Πολλές, άγνωστες ακόμα θυσίες … Φωτιά, επαφή είναι η αγάπη…
Η αγάπη δεν πεθαίνει. Γι’ αυτό μόλις μετανιώσεις για κάποιο ατόπημα, εκεί σε περιμένει η αγάπη για το άγιο χάδι της. Το θαυματοποιό χάδι της… Έτσι, όσοι αγαπάμε το Χριστό, είμαστε στην αγκαλιά της αγάπης, προγευόμαστε τον παράδεισο. Η αγάπη δεν πεθαίνει …
Ο Θεός αγάπη εστί. Ο Θεός δηλαδή, είναι χάδι και τρυφερότητα. Ο Θεός είναι θαυματοποιός, γιατί η αγάπη είναι θαυματοποιός. Αυτό μένει να αποδεικνύεται κάθε στιγμή. Τι άγια συγκυρία και ευκαιρία, που ο Θεός είναι Αγάπη…
Η αγάπη είναι σαν τη ζωή, ή καλύτερα είναι το πιο άγιο, το πιο ωραίο λουλούδι της. Αυτό το λουλούδι γεννά τους καρπούς της αγάπης. Καρποί που με τη σειρά τους δίνουν καρπούς της αγάπης. Καρποί που με τη σειρά τους δίνουν καρπούς στον αιώνα. Σαν τους απογόνους μας…
Λέει ο αγαπημένος πατέρας μου διαβάζοντας τον Καζαντζάκη: Ξεκινάμε από μια σκοτεινή άβυσσο, τη μήτρα, καταλήγουμε σε μια σκοτεινή άβυσσο, το μνήμα. Το ενδιάμεσο φωτεινό διάστημα το λέμε ζωή…
Όμως η ζωή είναι φωτεινό διάστημα μόνο με την Αγάπη. Η ζωή είναι διάστημα ανάλογα με την ηλικία μας, και είναι φως γιατί είναι δημιουργική φωτιά, πλάστρα, που πλάθει τα όνειρά μας, καλύπτει τις ανάγκες μας, τους πόθους μας, φωτίζει τα πρέπει και το χρέος μας…
Να ζεις βαθειά
Η αγάπη είναι φωτεινή σαν την αυγή, και σιωπηλή σαν τον τάφο, λέει ο Βίκτωρ Ουγκώ… Όμως οι καλύτερες καρδιές τυχαίνει κάποιες φορές να είναι πολύ σκληρές…
Ο πιο μεγάλος πόνος προέρχεται από την εγκατάλειψη των αγαπημένων προσώπων· το μίσος που προέρχεται από την πλευρά των εχθρών, είναι τελικά άνευ σημασίας, ιδίως όταν έχομε ήσυχη συνείδηση…
Να ζεις βαθειά, όχι σαν ιδέα παρά ως σάρκα και αίμα, να ένα μέρος από την ταυτότητα αγάπης. Πώς να σωθείς αν δεν είσαι δυνατός, φωτεινός, γενναίος στην αγάπη, λιτός, πρόθυμος και η καρδιά να χτυπάει φλεγόμενη; Οι ιδέες και τα πάθη που είναι πιο παλιά από την καρδιά και το μυαλό σου. Το πνεύμα σου το αόρατο είναι οι πρόγονοι οι πεθαμένοι και οι αγέννητοι απόγονοι, κι’ εσύ με την αγάπη σου πρέπει να κάνεις αυτό το αόρατο πνεύμα – Άγιο Πνεύμα!...
Δεν είσαι ένα άθλιο στεγνό κορμί. Πίσω από την κρεάτινη μάσκα σου, πίσω από το πήλινο κορμί στέκεται ένας στρατός απ’ τους προγόνους σου, στέκεται ένας στρατός απ’ την ελπίδα των απογόνων σου, κι’ εσύ σκιρτάς χαρούμενος μόλις απελευθερώνεσαι από την κόλαση του εγώ με μια τυχαία αφορμή…
Έχεις ευθύνη. Μέσα σου κουβαλάς, θέλεις δε θέλεις, ένα νέο ρυθμό, μια νέα Ιδέα έτοιμη να πλουτίσει τη γενιά σου. Ζωή και θάνατος, αρετή και κακία, αγάπη και μίσος είναι οι αγωνίες σου, και συ ξεδιαλέγεις τι και ποιος πρέπει να μείνει στο φως…
Θεός της αγάπης
«Και τέτοιος που είμαι, και με τέτοια
καρδιά, πουλί ολοτρέμουλο σ’ αρρωστημένα στήθια,
από τους δυνατούς και τους μεστούς του κόσμου
εγώ είμαι πιο κοντά στο φως και στην αλήθεια.
Γι΄αυτό μουγκρίζει μέσα μου βαθειά
και μ’ όλη την αχάμνιά μου και μ’ όλο το μαράζι,
προς όλους τους μεστούς και δυνατούς του κόσμου
μια καταφρόνεση… Και μου ταιριάζει…»
Ξεκινάμε με μια τέτοια καταφρόνεση προς τους άρχοντες «του αιώνα ετούτου του απατεώνα» που στενεύουν την Αγάπη μας, που φυλακίζουν τα αισθήματα της αλληλεγγύης με χιλιάδες μίζερες αγωνίες, με άναρχες δικαιολογίες, με άγριο μυστήριο…
Όμως εμείς οδεύουμε αρμονικά με το Σύμπαν, γιατί οι εφήμερες πράξεις της αγάπης μας μέσα στον κύκλο της εποχής μας, χωρίς να καταφρονούν την ανάγκη, είναι η ίδια θεϊκή ορμή που γεμίζει τις ψυχές όλων των λαών και όλων των τόπων. Η αγάπη μας δεν είναι ένας αφηρημένος στοχασμός, ούτε μια λογική ανάγκη, είναι ο Θεός μας που χορεύει πέρα από τα σύνορα της λογικής, πάνω απ’ όλα, Θεός παντοδύναμος, Θεός της αγάπης.
Η σημασία της ψυχής μας
Είναι δώρα δικά μας της γης τ’ αγαθά,
είναι δώρα δικά μας, του ήλιου το φως,
Χέρι χέρι, αγκαλιά, λαοί πονεμένοι,
Η ζωή, ο Θεός, χάρισμα μας προσφέρει…
Όμως αγαπημένοι, στο κάθε βήμα καραδοκεί η προδοσία και η έκπτωση… Και η ψυχή μας που αέναα ζητάει και διψάει για την αγάπη, ζητάει ένα λάβαρο. Η ψυχή μας ζητάει μια σημαία, ζητάει να σφίξουμε τα δόντια, τρίξουμε τα δόντια στις δυσκολίες, γιατί εμείς είμαστε οι δουλευτάδες του κόσμου, και το δίκιο το δικό μας γραμμένο στο λάβαρό μας με το αίμα της αγάπης, λέει:
«Λευτεριά και Ειρήνη, Προκοπή και Χαρά»
Βουλιάζουνε συχνά τα βήματά μας σ’ αυτόν τον αόρατο στρόβιλο, μα με το φως του μυαλού και τη φλόγα της καρδιάς, πολιορκούμε την κάθε φυλακή, για την ηρωική έξοδο, κρατώντας τη σημαία που γράφει:
«Λευτεριά και Ειρήνη, Προκοπή και Χαρά»
Αγάπη και ασθένεια
Στην κλίμακα των αρετών διατυπωμένη από τους Πατέρες, της Εκκλησίας του Χριστού, έχομε πρώτα την Φρόνηση, μετά τη Σωφροσύνη, την Δικαιοσύνη και την Ανδρεία… Η φρόνηση αντιπροσωπεύει το φρένο και την πυξίδα, όπως περίπου και η σωφροσύνη. Όμως με τη δικαιοσύνη και την ανδρεία, αλλά και τις άλλες (Αριστοτελικές) αρετές ξεσπά το μεγαλείο της αγάπης, η αστείρευτη πλευρά της αγάπης. Σαν τα πλήκτρα στη μελωδία ενός πιάνου, η ψυχή και το πνεύμα γιγαντώνονται και θαυματοποιούν, μέσα στα ανθρώπινα…
Η αγάπη είναι θεραπεία. Θεραπεία, όπως την είδε ο Χριστός στα μάτια τα καθαρά των μικρών παιδιών. Θεραπεία σαν την αγάπη, που σβήνει ό,τι θαμπώνει τον ήλιο. Η αγάπη είναι ξόδεμα, αλλά από το περίσσευμα. Αλλά και το περίσσευμα, μπορεί να’ ναι γιγάντιο…
Όταν σπάει η αγάπη
Εδώ η αυτογνωσία μέσα από την εμπειρία, παίζει σημαντικό ρόλο, αλλά πιο σημαντικός είναι ο ρόλος της Πίστης, ο ρόλος της θεϊκής πίστης για την οποία και μόνο μια μικρή αγάπη μπορεί να σπάσει και να σκορπίσει για μια θεϊκή αγάπη. Τούτο όμως πρέπει να αποδειχτεί στην πράξη, στο χρόνο, στην ελπίδα ότι πράγματι μια θεϊκή αγάπη, αντικαθιστά μια μικρή αγάπη, δηλαδή μια συμφεροντολόγα αγάπη.
Όταν ο έρωτας που οδηγεί στην αγάπη είναι πολύ μεγάλος, τόσο λιγοστεύουν τα περιθώρια που συμφεροντολογισμού, υλικού, συναισθηματικού, αισθητικού… Πάντα όμως καραδοκεί το σπάσιμο της αγάπης, που είναι ένας μικρός θάνατος… Ο σταυρός μιας σπασμένης αγάπης στον Χρόνο, μπορεί να διορθωθεί μόνον από μια θεϊκή αγάπη, αλλιώς παραδέρνομε σε αδιέξοδα εναλλακτικά σενάρια, που και τα ίδια πάντως συχνά προβλέπουν στην ίδια θεϊκή αγάπη…
Η ύπαρξη τέκτων, ιδίως σε μικρή ηλικία, προσφέρουν κατά κάποιο τρόπο στο ζευγάρι μια εναλλακτική θεϊκή αγάπη. Πάντως, όταν σπάει μια αγάπη, πάντα πρέπει να πιστεύουμε σε μια πιο μεγάλη, έστω και υποθετική, μια αγάπη αναστάσιμη. Σε κάθε περίπτωση αυτή η αναστάσιμη αγάπη βρίσκεται και μέσα στην Εντολή: Τίμα τον Πατέρα Σου και τη Μητέρα Σου…
Αγάπη και ηλεκτρονικός υπολογιστής
Και ύστερα το ποντίκι, του υπολογιστή έρχεται να ξυρίσει τις ανασφάλειες του ορίζοντα ζωγραφίζοντας πράσινους και κόκκινους ήλιους σε όλα τα ηλεκτρονικά ταχυδρομεία, το ποντίκι του υπολογιστή ρυθμίζει το βάθος και το πλάτος της εργασίας στα εργοστάσια των γραφείων…
Η οθόνη του υπολογιστή αποθρασύνει το βλέμμα μας – ο εγκέφαλος πλέον όλα τα ξέρει..!- η οθόνη καταγράφει κείμενα και σχέδια ενώ το μικρό βέλος κλικάρει στην άβυσσο της δικής μας απόγνωσης, σε επάλληλες εικόνες νέων λαβυρίνθων μέχρι το βάθος του Μινώταυρου…
Στο Πολυτεχνείο λένε: Όταν κλείνει η τηλεόραση αρχίζει η ζωή. Μήπως όμως όταν κλείνει ο υπολογιστής (μέσα μας), αρχίζει η Αγάπη;
Αγάπη και απόγνωση
Τα νιάτα και οι απόγονοί μας, μας προσφέρουν τη χαρούμενη, την αξιοζήλευτη πλευρά της αγάπης, που μας ζωογονεί σαν Άγιο Πνεύμα… Ένα όμορφο παιχνίδι του γέλιου, της χαράς, της άμιλλας, του ανταγωνισμού, του ονείρου για το μέλλον. Όμως η αγάπη, όπως και η ίδια η ζωή, πρέπει να έχει στόχο, πρέπει να έχει στόχους και προορισμούς, χρέος της πραγματικής παιδείας, χρέος της Ελληνικής και Χριστιανικής μας παιδείας όπου βρίσκονται οι ρίζες μας.
Η αγάπη δεν είναι δεδομένη, και δεν πρέπει να νομίζουμε ότι είναι δεδομένη, αλλιώς καραδοκεί η απόγνωση, αυτή η ασθένεια που κλονίζει την πίστη και ερειπώνει το σώμα. Η κόλαση του Νίκου Καρούζου δεν είναι η πατρίδα μας, καθώς οι πιο ένδοξες στιγμές μας είναι αυτές που μετά την απόρριψη, μεγαλώνει μέσα μας η θέληση για ζωή και Αγάπη.
Αγάπη που ελπίζαμε
Η αγάπη που θα ανορθώσει και θα αναστήσει την κοινωνία μας, είναι η αγάπη των μικρών παιδιών, που εμπνέει στον κόσμο μας τη βασιλεία των Ουρανών επί της γης. Και η επανάσταση που ονειρευόμαστε είναι η επανάσταση της κοινωνικοποίησης των μίντια και των υπολογιστών, κάτω από τη γενική λαϊκή θέληση…
Αγάπη και περιφρόνηση
Στη σημερινή μιντιαλιστική κοινωνία των αριστοκρατών της πλουτοκρατίας, η περιφρόνηση, ο εγωϊσμός, η επίδειξη είναι κυρίαρχα χαρακτηριστικά, φανερά ή υποδόρια, για το ψάρεμα πλεονεκτημάτων, για οικειοποίηση μιας καλύτερης θέσης. Η αγάπη γίνεται το πτώμα των αφελών που κρεουργούν οι Αριστοκράτες και τα πειθήνια τσιράκια τους. Λυσσασμένα σκυλιά με άφθονα σατανικά κόμπλεξ – αντικείμενα χιλιάδων ψυχιάτρων – τα αριστοκρατικά πλουτοκρατικά γουρούνια, γουρονοποιούν την κοινωνία μας αλλά έως πότε;
Ο νους πρέπει, αλλά δεν μπορεί ακόμη να ξεκαθαρίσει την κατάσταση της παγκοσμιοποιμένης αλητείας που ζούμε. Το αυτοκτονικό ξέσπασμα των μουσουλμάνων τζιχαντιστών, κρούει μόνο τον κώδωνα της παραλυσίας της δικής μας Δυτικής Δημοκρατίας, για μια Πολιτιστική Μορφωτικής αναγέννηση. Σαν την Γαλλική Επανάσταση του 1789 που γκρέμισε το καθεστώς των «ελέω Θεού» Λουδοβίκων αριστοκρατών, αναμένομε τη νέα αφύπνιση… Ίσως θα είναι μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα της ταξικής πάλης, που εξαθλιώνει και ριζοσπαστικοποιεί το φτωχό λαό.
Αγάπη και καρκίνος
Πάντα θα νικήσει ο θάνατος, όμως πάντα θα υπάρχει η ελπίδα της ζωής, η πίστη στο φως της ζωής που οδηγεί στη μακαριότητα της αγάπης. Η ύπαρξη της οικογένειας βοηθά το άτομο να μοιραστεί λύπες και χαρές, πόνο και επιτυχίες, ασθένεια και υγεία, τραύματα και αναρρώσεις. Το ίδιο βοηθά και η πίστη στο Θεό. Όμως η πίστη στο Θεό είναι θέμα προσωπικό του καθενός, θέμα της ράτσας του και της φώτισής του. Η ενέργεια της πίστης στο θαυματοποιό Θεό δεν στηρίζεται στην φρουτοφαγία ή στην φυτοφαγία (και μόνο), αλλά στηρίζεται σε μία καρδιά με πραότητα μέσα στο χρόνο, δηλαδή μια μυστηριώδη ταπεινοφροσύνη της καρδιάς, οτιδήποτε δηλαδή αντίθετο στον υπερήφανο χαρακτήρα του Έλληνα(!). Το δε λιβάδι που ταΐζει την πραότητα και την ταπεινοφροσύνη της καρδιάς είναι η προσευχή. Για τα νιάτα όλα αυτά μοιάζουν ακατόρθωτα πράγματα, γιατί για τη νιότη και τη ζωή είναι μακριά ο θάνατος και τα βέλη του θανάτου. Όμως με την ωριμότητα της ζωής επέρχεται η φρονιμάδα και η σοφία, η σύνεση και η γαλήνη μέχρι το βιολογικό τέλος, έρχεται η συνειδητοποίηση της θνητότητας που ψυχολογικά δικαιώνει το άτομο εάν επετέλεσε τον προορισμό του, εάν ολοκλήρωσε τον κύκλο της ζωής του με επιτυχία, δηλαδή εάν πίστεψε κατά την κρίση του στη θέωσή του, μέσα από το πέλαγος της αγάπης.
Αγάπη και γηρατειά
Έτσι, τα γάργαρα νερά της πηγής της νιότης, μοιραία μπαίνουν σε ένα αυλάκι, πολυδαίδαλο αυλάκι που ποτίζει τα αγαπημένα μας δένδρα και φυτά, που τους δίνει τη ζωή μέσα σε βάθος χρόνου, για να μεγαλώσουν, να ανθίσουν, να καρπίσουν, επιτελέσουν το δικό τους προορισμό, αδιαφορώντας για τα μακρινά, τα ξένα…
Ο έρωτας και η αγάπη αποκτούν έτσι «μικροσυμφεροντολογικά» χαρακτηριστικά…Η αγάπη γίνεται προσωπική, παύει πλέον να είναι πλατιά σαν Θεός… Είναι ο προσωπικός σταυρός του καθενός. Είτε γερνώντας χωρίς απογόνους, είτε έχοντας ωριμάσει οι απόγονοι, το άτομο ξαναβρίσκει το Θεό της αγάπης στα γηρατειά του, απλώνονται οι ορίζοντες του έρωτα στα χαρακτηριστικά της ύπαρξής του… Αρχίζει ένας νέος κύκλος αυτογνωσίας. Όλο το παρελθόν μοιάζει τώρα σαν περιττό, σαν άγουρο φρούτο, σαν καλώς γεγεννημένο από ένα ουράνιο χέρι – όχι από μας –, εμείς νιώθουμε πιόνια αυτής της νομοτέλειας, δεν ξέρουμε πώς να τη διαχειριστούμε, ανοίγει ο δρόμος προς την ανυπαρξία του φυσικού τέλους, του μνήματος, του τάφου. Το σώμα θα λιώσει, θα γίνει χώμα να θρέψει τα ελάχιστα χόρτα του τάφου, να ταΐσει κάποια ζωντανά σκουλήκια. Αλλά ευτυχώς το Πνεύμα, αυτό το άγιο Πνεύμα έχει αρχιτεκτονήσει τη Βασιλεία των Ουρανών, για να δικαιωθεί η επί Γης πορεία του ανθρώπου. Γιατί η τελική δικαίωση της πορείας του ανθρώπου επί γης, είναι η αγάπη στον πλησίον…
Η Αγάπη και ο πλησίον (Ι)
Οι αρετές μας, δηλαδή οι επαινετές έξεις μας – κατ’ Αριστοτέλη – (δεκάξι στον αριθμό), είναι ένας σχετικός χάρτης της αυτογνωσίας μας: Η ανδρεία, η πραότητα, η σωφροσύνη, η αιδώς, η νέμεσις, το δίκαιο, η ελευθερία, η αλήθεια, η φιλία, η σεμνότητα, η καρτερία, η μεγαλοψυχία, η μεγαλοπρέπεια, η φρόνηση, η φιλοτιμία, και η ευτραπελία δίνουν την ουσία του αγώνα μας, δείχνουν που πατάει η αγάπη μας για τον πλησίον. Αποκτούν καινούρια αξία, ελευθερώνονται από το πρόσκαιρο και γίνονται αιώνιες όσο δένονται με την Αγάπη. Γεννιέσαι κάθε μέρα, πεθαίνεις κάθε μέρα, συντρίβεις τα είδωλα της καθημερινότητας, αγαπάς τους πεινασμένους, τους ανήσυχους, τους αλήτες, ταυτίζεσαι με τις δυνάμεις του σύμπαντος γεμάτος ευθύνη, έτοιμος για θυσίες. Αρματώνεις την καρδιά και το μυαλό, δημιουργείς πολιτισμό κι’ ελευθερώνεις μέσα σου το Θεό. Παντού γύρω σου ακούς να φωνάζουν βοήθεια. Στη ρεούμενη αναρχία του κόσμου ας βάλουμε την τάξη του μυαλού μας για τάξη του κόσμου, έτσι σώζουμε τις ιδέες μας, τους ανθρώπους μας, τα πράγματά μας, έτσι αγαπάμε το Θεό μας, φωτίζουμε την πορεία του και την πορεία μας εκτελώντας κάτι αιώνιο. Η νίκη στερεώνεται με κάθε γενναία πράξη μας και η Προσευχή μας είναι η Αναφορά μας. Όπως η αναφορά στρατιώτη σε Στρατηγό. Εκεί, στην τελική κρίση…
Αγάπη και φοβίες
Η φοβία μοιάζει να είναι ένα είδος ευνουχισμού. Μια πνευματική παράλυση, ένας ευνουχισμός του εγώ, ένας στιγμιαίος θάνατος. Η φοβία επέρχεται στο άτομο, γιατί το άτομο ποτέ δεν γνωρίζει καλά τον εαυτό του, πάντα υπάρχουν πτυχές και πλευρές της προσωπικότητας καλά κρυμμένες από τη συνείδηση, βαθειά μέσα στο ασυνείδητο και το υποσυνείδητο.
Όμως, εάν η αγάπη και πίστη σ’ αυτήν έχει γίνει μέγιστη, αφού ο Θεός αγάπη εστί, τότε εγείρεται στα μάτια μας αυτόματα το δίλημμα ή αγάπη ή διάβολος, δηλαδή ή Θεός ή Διάβολος. Μόνον έτσι μπορεί να ακυρωθεί η φοβία. Μόνο με την επίκληση της θεϊκής παρουσίας, με την εσωτερική πίστη πως ο Θεός μέσα μας ορθώνει και εκφράζει τον Λόγο του, η αγάπη θα νικήσει και θα απλώσει την Ειρήνη της, την Ελπίδα της, τη μακροθυμία και τη δικαιοσύνη της.
Αγάπη και σεξ (1)
Η κοινή γνώμη στη χριστιανική Δύση, αντιμετωπίζει με αμφιβολία και καχυποψία την Παύλεια άποψη που διαχωρίζει κάθετα την αγάπη και το σεξ. Η ίδια αυτή άποψη της Δύσης θέλει κάποια δόση σεξ στην αγάπη, και κάποια δόση αγάπης στο σεξ που ποικίλουν ανάλογα με τους λαούς και τα χαρακτηριστικά του πολιτισμού τους…
Φαίνεται πως το σεξ, ο έρωτας, είναι φλόγα που σβήνει στην ερωτική πράξη, και μετά το ερωτικό ζευγάρι, (όπως φαίνεται μέσα από τα τραγούδια που ακούει και το εκφράζουν) ψάχνει το σωστό και το λάθος στο πέλαγος της αγάπης… Το άφθαστο ιδεώδες είναι να συμπέσει ο έρωτας και η αγάπη στο βάθος του χρόνου, όπως τούτο είναι πολύ δύσκολο να το συλλάβει ο νους, είναι μια προπτωτική κατάσταση. Ποια μπορεί να είναι η πυξίδα του νου που οδηγεί σε μια σύμπτωση πορείας έρωτα και αγάπης μέσα στο ζευγάρι, μέσα στην οικογένεια, της εποχής της κοινωνίας των πληροφοριών, δηλαδή σήμερα, μέχρι το ορατό μέλλον; Οι γονείς και το περιβάλλον παίζουν για το ζευγάρι αποφασιστικό ρόλο. Όπως και το είδος της μόρφωσης, μέσα στην εποχή της παραπληροφόρησης και της εμπορευματοποιημένης πληροφορίας, που πρέπει να αλλάξει σε κοινωνία Σωκρατικής Αυτογνωσίας και Αγάπης. Η κοινή για το ζευγάρι πορεία έρωτα και αγάπης, όχι μόνο πρέπει να στοχεύει προς το αστέρι που βρίσκεται πάνω από το σταύλο της Βηθλεέμ, αλλά πρέπει και να σπάει (αυτή η κοινή πορεία) όταν πλέον δεν είναι σταυρική, (έκαστος το σταυρό του), αλλά χυδαιοσυμφεροντολογική. Κατά συγγνώμη διαζύγιο; Πτώση; Ίσως… Αλλά το κεφάλαιο της Σωτηρίας, έχει πολλά κεφάλαια…
Αγάπη και σεξ (2)
Από μόνοι τους οι ρόλοι και οι πορείες του άνδρα και της γυναίκας είναι διαφορετικοί, έχουν διαφορετικούς ρόλους στο παιγνίδι της τεκνογονίας. Αυτό οδηγεί σε διάφορες υποσυνείδητες ή συνειδητές απορρίψεις, αλληλοπεριφρονήσεις, λόγω αδυναμίας κατανόησης του ρόλου του καθενός. Η γυναίκα συνεχώς και αδιαλείπτως πρέπει να συντηρεί, να φροντίζει τη ζωή, ο άνδρας πρέπει συνεχώς και αδιαλείπτως να επιβεβαιώνει τη δύναμη της σεξουαλικότητάς του…(!) Ένα παιχνίδι δίχως τέλος… Έπειτα έρχεται ο θάνατος, και λίγο πριν ο απολογισμός της ζωής Μετά το θάνατο τίποτα; Μετά το θάνατο χάος; Η βασιλεία των ουρανών και ο Παράδεισος τόπος απόλαυσης για πεινασμένους της επίγειας τωρινής ζωής; Άγνωστα πράγματα για εργασιομανείς αλλά και για ανέργους. Η ζωή τραβάει την ανηφόρα, καρτερώντας ανάσταση. Ο Χριστός κρατάει σταυρό, όλοι μας κρατάμε σταυρό, και η ανάστασή μας θα λάμψει στη μνήμη των απογόνων μας και θα σβήσει στη μνήμη των εχθρών μας.
Αγάπη σε άβυσσο
Πολλές φορές υπάρχει αντιστροφή των ρόλων, γιατί η ίδια η κοινωνία των πληροφοριών αντιστρέφει τους ρόλους, γιατί οι δεξιότητες που απαιτούνται στη διαχείριση διαφόρων ανατροπών, συνεχώς διαμορφώνονται – αναδιαμορφώνονται και συγκρούονται με τις παραδοσιακές μεθόδους διαχείρισης, πράγμα που φαίνεται στη σχέση νέων και ηλικιωμένων ανθρώπων.
Υπάρχει συνήθως ένας ρατσισμός: Το χάρισμα των γενεών: Και υπάρχει μια σύγκρουση των εγωισμών και της αγάπης, αλλά νικητής βγαίνει πάντα τελικά η ταπεινοφροσύνη. Κι’ αυτό γιατί ο Θεός έχει δηλώσει: «Μάθετε αντ’ εμού ότι πράος ειμί και ταπεινός τη καρδία».
Η αγάπη πάντα ανέχεται σαν την ταπεινοφροσύνη. Το ανδρόγυνο μέσα στην σχέση την οικογενειακή πρέπει να ανέχεται, ο ένας τον εγωισμό του άλλου πράγμα εξαιρετικά δύσκολο γιατί ο Έλληνας στηρίζεται στην κουλτούρα της ελευθερίας. Και είναι πρώτιστο καθήκον μελέτης αυτογνωσίας το άτομο να ξεκαθαρίσει μέσα του τον τρόπο που δομείται η αγάπη και η ελευθερία του… Δυστυχώς υπάρχει ένα κακό στα ικανά άτομα. Στερούνται ταπεινοφροσύνης… Ή μάλλον δεν αντιλαμβάνονται ότι η ταπεινοφροσύνη είναι πιο πάνω από τις ικανότητές τους…
Αγάπη και άνοια
Αγάπη και υπεραγάπη(1)
Μονάχα εκείνος λυτρώθηκε από την κόλαση του εγώ του όταν νιώθει πείνα καθώς ένα παιδί πεινάσει και δεν έχει φάει, όταν χαίρεται καθώς ένας άντρας και μια γυναίκα της πατρίδας του φιλιούνται και χτυπάει η καρδιά τους φλεγόμενης, γενναία, ελπιδοφόρα.
Αγάπη και υπεραγάπη για να σωθείς. Αγάπη και υπεραγάπη για να σώσεις τους διπλανούς σου στη σημερινή συγκυρία, στην εποχή των ρομπότ, των μίντια, της πληροφορίας, της Γνώσης, της παραπληροφόρησης. Γιατί η Γνώση και η πληροφορία από την εποχή της αρχαίας Ελληνικής Δημοκρατίας και φιλοσοφίας οδήγησε πρώτα στο αίτημα της Αυτογνωσίας και μετά στην ενεδρεύουσα μέχρι τα σήμερα δήλωση του Σωκράτη πως εν οίδε ούτε ουδέν οίδε… Το ίδιο ακριβώς δηλώνει –αλλά πολύ χαμηλόφωνα– η εποχή της κοινωνίας της πληροφορίας για τον άνθρωπο πως δεν ξέρει τίποτα, αυτό μόνο πως ξέρει…
Τρέχουμε. Ξέρουμε πως τρέχουμε να πεθάνουμε, μα δεν μπορούμε να σταματήσουμε. Τρέχουμε. Μια λαμπάδα κρατούμε και τρέχουμε. Το πρόσωπό μας μια στιγμή φωτίζεται, μα βιαστικά παραδίνουμε τη λαμπάδα στο γιο μας ή στην κόρη μας, κι’ αμέσως σβήνουμε, κατεβαίνομε στον ΄Αδη. Αυτή η λαμπάδα είναι η Υπεραγάπη μας, είναι ο έρωτας της αγαθότητας στον καιρό και στον Τόπο…
Αγάπη και υπεραγάπη(2)
Ο έρωτας, από την άλλη, της ταπεινοφροσύνης –γνήσια Χριστιανικής αρετής– είναι σχεδόν απλησίαστος στην εποχή μας, γιατί είναι περίπου θεϊκός έρωτας. Ο Ιησούς είχε συμβουλέψει «Μάθετε απ’ εμού ότι πράος ειμί και ταπεινός τη καρδία». Τελικά φαίνεται πως ο έρωτας της ταπεινοφροσύνης είναι ανώτερος από την υπεραγάπη, τον έρωτα της τιμής, αν και τούτο πιθανά αντιφάσκει στα αιτήματα της εποχής, όπου η γνώση και η πληροφορία αντλούν περιεχόμενο από την κλασσική ελληνική εποχή, της γνώσης, του Ειδέναι, του Γνώθι σ’ αυτόν, των κλασσικών Αριστοτελικών αρετών, της φρόνησης, της σωφροσύνης, της δικαιοσύνης, της ανδρείας, της ελευθερίας κλπ….
Ήρθε η στιγμή να παραπεταχτούμε κι’ εμείς οι εραστές της υπεραγάπης, στην εφεδρεία της αγάπης. Κάπου νικήσαμε και κάπου χάσαμε… Χιλιάδες ίσκιοι απ’ τους προγόνους και τους απογόνους μας σκύβουν να πιουν το αίμα μας μέσα από το κεφάλι μας, για να ζωντανέψουν, να συνεχίσουν την περιπέτεια της αγάπης, την περιπέτεια της αυτογνωσίας…
Αγάπη και Εξουσία
Μιμητές της αγάπης του Χριστού και της θυσίας, και της αυτοθυσίας. Μιμητές των αξιών που ανηφορίζουν προς τα πάνω ως τη θέωση, ως την ανάσταση, ως την υπέρβαση του ανθρώπου. Το υπέρτατο σκαλί της ελευθερίας είναι η υπέρβαση του ανθρώπου, εκεί ως τα χωράφια του Θεανθρώπου. Εκεί βρίσκεται η αγάπη, στο τέλος της «καλοπέρασης», στον ουρανό των θαυμάτων…
Το πιο μεγάλο στήριγμα της εξουσίας είναι η αλαζονεία… Το πιο μεγάλο στήριγμα της αγάπης είναι η ελπίδα… Από την άλλη μεριά η αξία της πίστης, της πίστης σε Θεό, βάλλεται από παντού, βάλλεται από ολόκληρο τον υλικό πολιτισμό, βάλλεται από την αμφιβολία της μετά θάνατον ζωής… Όμως η θεϊκή ελπίδα με τη βακτηρία της ταπεινοφροσύνης μπορεί να οδηγήσει τα βήματά μας ψηλά στη βουνοκορφή τους ελέους, στον Όλυμπο της ελευθερίας και στο Σινά της αγιοσύνης και της αγάπης…
Αγάπη και μοναξιά
έχεις μοναξιά,
έχεις μοναξιά,
κι’ εσύ πόσο με εμπνέεις αγαπητέ Μπομπ Ντίλαν,
ιδίως ύστερα από το Νόμπελ,
μα και νωρίτερα – στ’ ορκίζομαι.
Όταν λείπει η αγάπη σου έχεις μοναξιά,
είσαι μισός,
είσαι χωρίς πνοή ανολοκλήρωτος,
μέσα στην έρημη Σαχάρα τα Βεδουίνος,
μέσα στο Κρητικό πέλαγος, πέρα από τη Γραμπούσα,
παρέα μόνο με τις σκέψεις σου – δυο γλάρους – σε μια βάρκα,
εσένα και την αγάπη σου.
Όταν λείπει η αγάπη σου προσκυνάς το σύμπαν…
Όταν λείπει η αγάπη σου σφίγγεις τα δόντια,
ξέρεις πως πρέπει να εκτίσεις την τιμωρία σου,
αγαπάς τον άλλο σου εαυτό σαν την αγάπη σου,
σφίγγεις τα δόντια, έχεις μοναξιά,
σφίγγεις τα δόντια, έχεις μοναξιά,
κι’ εσύ πόσο με εμπνέεις Μπομπ Ντίλαν,
σαν τα μακρινά χωριά των σκέψεων,
που μας καρτερούν για την ανάσταση των προγόνων…
Φοβάμαι να μιλήσω άλλο πια…
Στολίζομαι με ψεύτικα φτερά,
Φωνάζω και τραγουδώ και κλαίω,
Δεν είμαι φως – είμαι νύχτα που τη λογχίζει φως –
Θέλω να πνίξω την κραυγή της καρδιάς μου…
Αγάπη και ζωγραφική
Ο μεγαλύτερος δάσκαλος των χρωμάτων είναι η φύση και το φως, αλλά η επιλογή της αγάπης από τη φύση και το φως δημιουργεί την τέχνη. Η τέχνη είναι μια δεύτερη θρησκεία... Η ζωγραφική είναι μια κορυφαία τέχνη…
Κάποιοι περιφρονούν τις τέχνες, περιφρονούν τη ζωγραφική… Είναι οι τυφλοπόντικες που κυνηγούν χρήμα για να ξεφύγουν από την ανασφάλεια και την αδυναμία. Είναι οι ντενεκέδες της μιζέριας και οι βρωμύλοι αμοραλιστές κάθε απάτης… Είναι οι περιφρονητές των ταπεινών, των πράων, των ευαίσθητων…
Η αγάπη που επενδύουμε σ’ ένα ζωγραφικό έργο επιλεγμένο με την αγάπη μας, είναι ένας σταθμός που οδηγεί στη θέωση της ψυχής μας μέσα στην πορεία της αγάπης μας προς τα ιδεώδη, τα κορυφαία… Είναι ένα είδος σαν λάβαρο που μέσα στο σπίτι, μας χαμογελά για ειρήνη, προκοπή, χαρά και ελευθερία. Είναι μια αγκαλιά, ένας σύμβουλος, μια καλημέρα χαριτόβρυτη μια καλημέρα σχεδόν παντοτεινή…
Αγάπη και Ελληνικός εγωισμός
Ο εγωισμός στηρίζεται και συνίσταται όχι στην καλλιέργεια και ανάπτυξη της προσωπικότητας στα ύψη της θεότητας, που είναι το ευγενέστατο εγώ, αλλά στην καλλιέργεια και ανάπτυξη της προσωπικότητας με βάση τη μόδα, το συρμό, τις πεζές ανάγκες της καθημερινότητας, τις υλικές ανάγκες μιας δύσκολης επιβίωσης, την ασθένεια των συχνών πτώσεων στις ποικίλες αντιξοότητες…
Ένας νέος εμφύλιος πόλεμος άρχισε στην Ελλάδα. Ένας πόλεμος των εγωισμών, ένας πόλεμος των εγωιστών. Μεταξύ αυτών που ξέρουν και αυτών που δεν ξέρουν. αυτών που ξέρουν να χειρίζονται έναν υπολογιστή και αυτών που δεν ξέρουν να χειρίζονται ένα υπολογιστή. Ένας Τεχνολογικός Πόλεμος, με χαρακτηριστικά ταξικού πολέμου. Όμως συγχρόνως αυτός ο πόλεμος έχει παγκόσμια χαρακτηριστικά, είναι παγκόσμιος εμφύλιος πόλεμος μέσα στο δυτικό κόσμο. Θα μετεξελιχθεί πάλι όπως γίνεται πάντα σε πόλεμο φτωχών και πλουσίων, εχόντων και μη εχόντων… Και μια άλλη όψη αυτού του πολέμου θα είναι ή θα γίνει πόλεμος μεταξύ του κακού και του καλού…
Πάλι είναι και θα γίνεται ένας πόλεμος μεταξύ αυτών που «γίνονται ρινώκεροι» και αυτών που «παραμένουν άνθρωποι»… Η κοινωνία της πληροφορίας και των ηλεκτρονικών υπολογιστών πρέπει να βρει το χαλινάρι της, την έκφραση του λαού, την έκφραση του Θεού.
Αγάπη ουδέποτε εκπίπτει
Η αγάπη ουδέποτε εκπίπτει; Ποιο είναι το καύσιμο, το οξυγόνο της αγάπης; Τι κάνει αγάπη την αγάπη; Ποια θυσία;
Η αγάπη ουδέποτε εκπίπτει όταν διορθώνεται κατά το θεϊκό πρότυπο, το κατά Χριστόν πρότυπο. Η αγάπη ουδέποτε εκπίπτει όταν βρει τι τη συνδέει με τον πλησίον, τι κάνει δυνατό τον δεσμό με τον πλησίον. Ποτέ ίσως δεν θα αγαπήσουμε τον πλησίον σαν τον εαυτό μας, πάντα όμως θα είναι ζητούμενο για την ενθαδική μας ύπαρξη. Αγάπα τον πλησίον σου ως εαυτόν. Η ανταγωνιστική σχέση των ανθρώπων που πρέπει να γίνει αδερφική;
Το να αγαπάς τον πλησίον σου ωσάν τον εαυτό σου είναι στην ουσία μια παγκόσμια επανάσταση στον ανταγωνισμό μεταξύ των ανθρώπων μεταξύ τους. Ο ανταγωνισμός και η άμιλλα είναι φαινομενικά ο υγιής κανόνας, αλλά η φύση αυτή πρέπει να βιάζεται επαναστατικά με την ειρήνη της αγάπης του πλησίον.
Το να αγαπάς τον πλησίον σου ως εαυτόν είναι κάτι «αφύσικο», κάτι έξω από τον ανταγωνισμό και τη «φυσική επιλογή». Ο Χριστός όμως εγκαθίδρυσε αυτής την αγάπη σαν κάτι θεϊκό. Η … φύση «βιάστηκε», με στόχο τη βασιλεία των ουρανών. Πως όμως θα χτιστεί η πίστη στην αγάπη του πλησίον; …Με ποια θυσία; Με ποιες θυσίες; Μα ναι, η αγάπη ουδέποτε εκπίπτει, γιατί ο Χριστός μέσα μας, ουδέποτε εκπίπτει, ή ουδέποτε πρέπει να εκπίπτει από Θεός…
ΑΘΗΝΑ, 23.07.2016 (ξεκίνησε) έως 31.12.2016
Μιχάλης Δ. Θεοδοσάκης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου